Zakres i podstawy regulacji transportu drogowego

Specjaliści od prawa transportowego z kancelarii BE LAW. Radca Prawny Bydgoszcz podkreślają, że prawo transportowe w Polsce nie jest zebrane w jednym kompleksowym akcie prawnym, lecz rozproszone w kilku ustawach. W przypadku transportu drogowego podstawowym źródłem jest ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Określa ona zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie krajowego i międzynarodowego przewozu osób oraz rzeczy. Ustawa ta reguluje również działalność pośredników przy przewozach, funkcjonowanie Inspekcji Transportu Drogowego, odpowiedzialność za naruszenia przepisów oraz sposób prowadzenia Krajowego Rejestru Elektronicznego Przedsiębiorców Transportu Drogowego.

Oprócz ustawy o transporcie drogowym, w systemie prawnym obowiązują także inne akty, takie jak ustawa Prawo przewozowe, Prawo o ruchu drogowym, czy akty prawa unijnego, m.in. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 oraz nr 1072/2009. Znaczenie mają również konwencje międzynarodowe, jak CMR czy ADR, które dotyczą międzynarodowego przewozu towarów i materiałów niebezpiecznych.

Rodzaje transportu drogowego i ich charakterystyka

Ustawodawca rozróżnia kilka form transportu drogowego.

Pierwszą z nich jest krajowy transport drogowy, czyli wykonywany na terytorium Polski przy użyciu pojazdów zarejestrowanych w kraju.
Drugi to międzynarodowy transport drogowy, który wiąże się z przekroczeniem granicy państwowej i również wymaga odpowiedniego uprawnienia.
Szczególne miejsce zajmuje niezarobkowy przewóz drogowy, który obejmuje przejazdy realizowane na potrzeby własne, bez pobierania opłat, zarówno na terenie kraju, jak i poza jego granicami. Chociaż nie mają charakteru działalności gospodarczej, podlegają również przepisom ustawy, o ile spełnione są określone przesłanki. Na przykład dotyczące rodzaju pojazdu i celu przewozu.
Ustawa przewiduje także działalność pośrednictwa przy przewozie osób i rzeczy, która polega na organizowaniu przewozów, nawet jeśli sam podmiot nie wykonuje ich bezpośrednio. Dla tej formy działalności także wymagane jest stosowne zezwolenie.

Warunki prowadzenia działalności transportowej

Wykonywanie działalności transportowej wymaga spełnienia szeregu formalności. Podstawowym dokumentem jest zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, wydawane na czas nieoznaczony.

Konieczne jest również posiadanie licencji wspólnotowej w przypadku przewozów międzynarodowych. Organem właściwym do wydania zezwolenia jest starosta, natomiast licencji wspólnotowej Główny Inspektor Transportu Drogowego.

Dla przewozów osób samochodami osobowymi, pojazdami do 9 osób łącznie z kierowcą lub taksówkami, wymagana jest odpowiednia licencja wydawana na czas oznaczony. Pośrednicy organizujący przewozy również muszą miec stosowne uprawnienia. W tym przypadku licencje wydaje GITD. Wniosek o licencję lub zezwolenie można złożyć zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej.

Wyłączenia i ograniczenia w stosowaniu przepisów

Ustawa o transporcie drogowym przewiduje wyjątki, które zwalniają z obowiązku uzyskiwania zezwoleń czy licencji. Dotyczy to między innymi przejazdów niezarobkowych pojazdami przeznaczonymi konstrukcyjnie do przewozu maksymalnie 9 osób łącznie z kierowcą, jeśli masa całkowita pojazdu nie przekracza 3,5 tony. Z zakresu ustawy wyłączone są również przewozy realizowane przez zespoły ratownictwa medycznego i transporty sanitarne.

Dla przedsiębiorców istotne jest także to, że nie każdy przewóz towaru w ramach działalności gospodarczej podlega ustawie. Jeśli przewóz jest realizowany pomocniczo, na przykład w celu dostarczenia własnych produktów do klienta, może zostać zakwalifikowany jako niezarobkowy, o ile spełnione są ustawowe warunki.

Wykonywanie transportu drogowego zarówno krajowego, jak i międzynarodowego wymaga spełnienia ściśle określonych warunków prawnych, takich jak posiadanie odpowiednich zezwoleń i licencji. Ustawa o transporcie drogowym jasno wskazuje, kiedy działalność przewozowa podlega regulacjom, a kiedy możliwe są wyłączenia. Przedsiębiorcy działający w tym obszarze muszą wiedzieć, że naruszenie obowiązujących przepisów może prowadzić do dotkliwych konsekwencji finansowych i administracyjnych, dlatego duże znaczenie ma poprawna kwalifikacja rodzaju transportu oraz znajomość aktualnych wymogów prawnych.

Działalność transportowa wymaga sprawnej logistyki, ale także dobrej orientacji w przepisach. Skonsultowanie warunków prowadzenia przewozów z prawnikiem specjalizującym się w prawie transportowym może uchronić przedsiębiorcę przed niepotrzebnym ryzykiem i kosztownymi błędami. Warto zadbać o zgodność z regulacjami, zanim dojdzie do kontroli lub sankcji.

BE LAW. Radca Prawny Bydgoszcz

Dane kontaktowe:

Telefon: +48 52 3708005

E-mail: biuro@belaw.pl

Strona: www.belaw.pl

Adres kancelarii:

ul. Jagiellońska 69/1

85-027 Bydgoszcz

Godziny otwarcia:

Poniedziałek: 09:00 – 17:00

Wtorek: 09:00 – 17:00

Środa: 09:00 – 17:00

Czwartek: 09:00 – 17:00

Piątek: 09:00 – 17:00

Alicja Majewska (1)