Rok 1920, chwilę przed bitwą warszawską. Jeden z obecnych w koszarach żołnierzy okazuje się weteranem Powstania Styczniowego i powraca wspomnieniami do niespokojnych czasów sprzed blisko 60 lat. Wtedy to wspólnie z księdzem Stanisławem Brzóską działał w konspiracji przeciwko Imperium Rosyjskiemu. W obliczu „branek" do carskiego wojna i kolejnych represji ze strony zaborcy rodzi się pomysł organizacji powstania. 22 stycznia 1863 roku, w dniu wybuchu narodowego zrywu, ksiądz Brzóska staje na czele oddziału, który przeprowadza zakończony sukcesem atak na rosyjski garnizon wojskowy. Duchowny zostaje mianowany oficerem i naczelnym kapelanem. Wkrótce tropem ks. Brzóski rusza płk. Manukin zwany „Katem Podlasia", ale przez najbliższe dwa lata polski bohater pozostanie nieuchwytny siejąc popłoch wśród wojsk Imperium Rosyjskiego i dając polskiemu społeczeństwu nadzieję na wydostanie się spod carskiego zaboru.
Ksiądz Stanisław Brzóska był związany z Ziemią Łukowską. Był kapelanem w łukowskiej parafii, gdzie został aresztowany przez władze rosyjskie za głoszenie kazania patriotycznego. 23 stycznia 1863r. z grupą włościan zaatakował garnizon łukowski. Mianowany przez Rząd Narodowy naczelnym kapelanem wojsk powstańczych w stopniu generała. Podczas powstania brał udział w bitwach m.in. pod Gręzówką, Siemiatyczami, Włodawą i Sławatyczami. Wiosną 1864r. zorganizował około czterdziestoosobowy oddział konny, rozbity dopiero w końcu grudnia tego roku. Przez pewien czas ukrywał się wraz z powstańcami w rezerwacie Jata w okolicach Gręzówki. W roku 1865 ukrywał się wraz ze swym adiutantem Franciszkiem Wilczyńskim, synem kowala z Łazów pod Łukowem, w domu sołtysa wsi Krasnodęby-Sypytki pod Sokołowem Podlaskim. Miejsce pobytu księdza wskazała w wyniku tortur Antonina Konarzewska, kurierka Rządu Narodowego. W kwietniu 1865 roku wieś została otoczona przez wojska rosyjskie. W czasie ucieczki został ranny w rękę i wraz z adiutantem Wilczyńskim dostał się do niewoli. Wyrokiem sądu polowego został skazany na powieszenie. Egzekucję na ks. Brzósce i Wilczyńskim wykonano 23 maja 1865 r. na rynku w Sokołowie Podlaskim w obecności dziesięciotysięcznego tłumu. Brzóska był ostatnim powstańcem, który utrzymał się w Królestwie aż do wiosny 1865 roku.
„Powstaniec 1863"
reżyseria: Tadeusz Syka;
scenariusz: Tadeusz Syka;
obsada: Karolina Szymczak, Sebastian Fabijański, Ksawery Szlenkier, Cezary Pazura, Olgierd Łukaszewicz, Daniel Olbrychski i Marcin Kwaśny;
gatunek: biograficzno/historyczny;
produkcja: Polska;
premiera: 12 stycznia 2024r. (Polska i świat);
czas: 1 godz. 50 minut;
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.